بسماللهالرحمنالرحیم
سلام و درود بر روح پرفتوح امام ره و ادای احترام به عالمان بیدار، طلاب پرشور، و روحانیون مسئولیتپذیر
در روزگاری که گفتمان تمدنی انقلاب اسلامی نیازمند نضج یافتن در سطوح نخبگانی و مردمی است، پیام اخیر رهبر معظم انقلاب اسلامی پیرامون «منشور حوزه پیشرو و سرآمد »، حقیقتاً فراتر از یک توصیه یا رهنمود روزمره است. این بیانیه حکیمانه را باید متمم رسمی بیانیه گام دوم انقلاب و امتداد عملیاتی سخنرانی تاریخساز معظمله در (۹۸/۰۳/۰۱) دانست؛ لحظهای که در آن، گفتمانسازان حقیقی انقلاب، نقش تاریخی خود را دریافتند.
رهبر معظم انقلاب در این بیانیه، از حوزه علمیه نه بهمثابه موسسه علمی صرف، بلکه بهعنوان مرکز تمدنسازی جهان اسلام یاد کردند. این تفاوت، صرفاً در الفاظ نیست، بلکه در عمق نگرش استراتژیک و مأموریتی است که معظمله برای حوزههای علمیه و طلاب ترسیم کردهاند. نگاهی که حوزه را نه «مؤسسهای علمی»، بلکه «قلب تپنده تمدن نوین اسلامی» معرفی میکند.
جای تأسف است که هنوز برخی مدیران و متولیان حوزه علی الخصوص حوزه خواهران ، تلاش دارند این نهاد اصیل را در قالب یک مؤسسه محدود نگه دارند؛ اما صدای ولیّ امر مسلمین، چیزی فراتر میطلبد: بازتعریف حوزه بهعنوان نقطه آغاز تمدن اسلامی جهانی.
رهبر حکیم انقلاب، در ادامه همان واژگان کلیدی بیانیه گام دوم – نظیر «ذهن فعال» و «زبان گویا» – را بهکار بردند. این امر نشان میدهد که معظمله، انتظاری حقیقی و جاری از طلاب دارند؛ انتظاری که محدود به ابراز احساسات یا مسابقات «منشورخوانی» نمیشود، بلکه حرکتی جهادی برای شکستن دیوارهای ذهنی و ساختاری حوزههای تحجرزده است.
این منشور، نگاهی کلان نگر و مبتنی بر آینده دارد. افقی ترسیم میکند که در آن، طلاب باید بهعنوان تمدنسازان ، با استفاده از زبان مردم، در میدان واقعی جامعه ظاهر شوند. از اینرو، این بیانیه صرفاً یک تحلیل گذشته یا آرمان آینده نیست، بلکه راهنمایی علمی، عملی، میانمدت و بلندمدت برای نقشآفرینی حوزه در دهه های پیشروست.
رهبر معظم انقلاب، ضمن تأکید بر جایگاه فقه، هشدار میدهند که نگاه صرفاً فقهمحورِ منفصل از جامعه، حوزه را از مسیر تمدنسازی دور میسازد. این همان تحجری است که در لباس تعبد، حوزه را از مسئولیت تاریخیاش در برابر نیازهای انسان معاصر بازمیدارد.
در این منشور، چهرههایی به عنوان الگو ، نیز معرفی شدهاند؛ افرادی که در دل جامعه، حرکتآفرین بودهاند، نه منزوی و عزلتگزین. طلابی که در مواجهه با جبهه باطل، نهتنها عقب ننشستند بلکه پیشتاز احیای امر تمدنی اسلام شدند. این همان مسیر و شاخصهای است که باید نسل جدید حوزه بر آن استوار گردد.
در کلام پایانی بیانیه، مقام معظم رهبری به آفت مدرکزدگی اشاره و بر ضرورت مدرکزدایی تأکید میکنند. این نه یک شعار، بلکه مأموریتی صریح برای طلاب است؛ طلابی که قرار است با «زبان گویا» مردم را به حرکت در جهت تمدن نوین اسلامی دربیاورند.
خطر بزرگ، این است که دوباره حوزهها با برگزاری چند نشست و انتشار چند کتابچه، این منشور عظیم را بهمرور به حاشیه ببرند. اما شما ای طلاب عزیز، ای عالمان دغدغهمند، ای وارثان خط امامت و ولایت، نگذارید این گنجینه به فراموشی سپرده شود. این مسیر، مسیر شماست، نه صرفاً مدیران حوزه.
تمدن نوین اسلامی، نه با آییننامه، بلکه با اراده طلاب انقلابی و مردمی زنده خواهد شد.
شما امروز در برابر تاریخیترین مأموریت خویش قرار دارید؛ مأموریت فهم، تبیین و تحقق منشور حوزه پیشرو و سرآمد ، بهمثابه پرچمدار گام دوم انقلاب.
در پایان، دعوت میکنم از همه طلاب و روحانیون محترم که با شبکه گفتمانسازان انقلاب اسلامی، از طریق سامانه harakat.net آشنا شوند؛ بستری مردمی، مطالبهگر، کنشگر و متصل به متن جامعه، برای اجرای بیانیه گام دوم و منشور حوزه پیشرو و سر آمد.
السلام علیکم و رحمهالله و برکاته
حرکت کنیم، تا تمدن بسازیم.